به گزارش پایگاه خبری – تحلیلی فردونیوز؛فاطمه خانعلی(کارشناسی ارشد روان شناسی بالینی) در 9 مقاله علمی و کاربردی توصیه هاو راهکارهای عملی بسیار ارزشمندی را خطاب به زوج های جوان نگاشته است که متن کامل آنها به شرح ذیل است:

**توصيه هاي خواندني براي زوج هاي جوان

رضايت زناشويي در حفظ تعادل زندگي و جو عاطفي خانواده نقش حياتي دارد و عامل موثري براي مقابله با فشارهاي رواني و داشتن عملکرد مناسب در زندگي است.

 9 توصيه زير مي تواند به افزايش رضايت از زندگي شما بيش از پيش کمک کند:

1-به صحبت هاي همسر خود هميشه با دقت گوش بدهيد.

نوع صحبت کردن،بلندي يا کوتاهي صدا،نوع کلماتي که استفاده مي شود به خوبي بيانگر احساس،حالت رواني و دروني همسرتان مي باشد.

شنيدن،یکی از انتظارات بسیار مهمی است که همسرتان از شما دارد و کمک مؤثری است که مي توانيد به زندگي مشترکتان بکنيد،اما قطعا زماني که در آشپزخانه هستيد يا اينکه در اتاق مشغول کاري هستيد، نمي توانيد صداي همسرتان را که روي کاناپه جلوي تلويزيون نشسته را به خوبي بشنويد يا با او گفت و گو کنيد،ولي دوري شما حق همسرتان نيست، پس نبايد در اين مورد کاملا او را نااميد کنيد و لازم است زمانی را برای گفت و گوی دونفره سازنده اختصاص دهید.

2 –هميشه در چشمان همسر خود نگاه کنيد.(ارتباط چشمی برقرار کنید)

مانند روزهاي اولي که با هم ازدواج کرده بوديد و عاشقانه يکديگر را نظاره مي کرديد.

چشم ها تاثير فوق العاده اي در جذب و استحکام بخشيدن به روابط زناشويي دارند،هميشه با چشماني عاشقانه همسر خود را نگاه کنيد تا او به ياد داشته باشد شخصي در دنيا او را دوست دارد و انتظارش را مي کشد.

3 –هميشه همسرتان را در هر شرايطي که هستید،حمايت کنيد.

حمايت معناي مختلفي دارد و تنها به معناي حمايت مالي نيست. گاه حمايت احساسي و حمايت فکري بسيار مهم تر از حمايت هاي مالي مي باشد،به همسرتان اطمينان دهيد که در هر موقعيت و هر زماني به او اعتماد کامل داريد.

4 –اجازه دهيد همسرتان در رابطه با مشکلاتش صحبت کند.

حتي اگر شنيدن اين مشکلات براي شما خوشايند نباشد يا ناراحت شويد.

براي مثال :اگر همسرتان به شما مي گويد که در حال ورشکسته شدن مي باشد به جاي اينکه به او بگوييد:نه ! من طاقت ندارم،جواب فاميل را چه بدهم،از اين پس چطور زندگي کنيم و يا سوالاتي بدين سبک…باهمسرتان همدلی کنيد،اجازه دهيد او به صحبت هايش ادامه دهد،از او بپرسيد حالا چه فکري دارد؟ چه طور مي توانيد با هم راه حلي پيداکنيد؟

فراموش نکنيد همسرتان به کمک، همدلي و هم احساسی شما نيازمند است،نه ملامت و افکاري که دردهاي او را مضاعف کنند.

5- جست و جوی اشتباه ممنوع

فکر نکنيد بيشتر مي دانيد و مي توانيد اشتباهات ديگران را اصلاح کنيد.اين که مدام غلط هاي گفتاري همسرتان را بگيريد،از لباس پوشيدن و جويدن غذاي او ايراد بگيريد و احساس داناي کل بودن کنيد، مي تواند رابطه شما را به وضعيت خطرناکي سوق دهد.اين رفتار باعث خواهد شد همسرتان در مقابل شما احساس ناامني کرده و اعتماد به نفسش پايين بيايد و زماني که در جمع حضور دارد براي هر کاري که مي کند منتظر واکنش شما بماند يا به خاطر استرسي که در او به وجود آورده ايد بيشتر از قبل اشتباه کند.

6–از همسرتان راجع به علايق اش سوال بپرسيد.

شايد هرگز در اين رابطه با شما صحبت نکند اما زماني که سوال مستقيم پرسيده شود،او متوجه اهمیت خودش در نگاه شما می شود و آسان تر پاسخ  مي دهد.

7–از غر زدن بر سر موضوعات کوچک و بي اهميت جدا ًبپرهيزيد.

بسياري از دعواها و بحث هاي جدي از همين مورد آغاز مي شوند. اينکه خانم يا آقا سر موضوع کوچکي آنقدر غر مي زند تا عرصه را بر طرف مقابل تنگ مي کند و در نتيجه او نيز به دفاع از خود مي پردازد.

8- زيرکي و بامزه بودن

اين گونه افراد تمام اطرافيان خود را به وجد مي آورند و باعث شادي و خوشحالي همسرشان مي شوند. سياست خنداندن و سرگرم کردن، سياست جذابي براي مردان است که باعث مي شود زنان آنها از بودن در کنارشان خسته نشوند.

9- بخشش،عشق مي آورد.

شايد اين يک حقه زنانه باشد اما اگر مي خواهيد در زندگي مشترکتان موفق باشيد بايد اين حقه را هم ياد بگيريد. درست زماني که همسرتان انتظار دارد با او برخورد کنيد و سرزنشش کنيد، ببخشيدش و از کنار خطاي او بگذريد. فرض کنيد که ناخواسته اشتباهي که مي دانسته آزارتان مي دهد را انجام داده و حالا به دليل واکنشي که از شما انتظار دارد مضطرب است،مي توانيد در اين لحظه او را غافلگير کنيد و هم متانت و بزرگواري خودتان را نشان دهید و هم با يک بخشش غير منتظره او را هزار برابر عاشق تر کنيد.

...............................................................................................................................................................................

پذیرش بی قید و شرط در تربیت فرزند

یکی از مهم ترین اصول در شیوه های فرزند پروری، اصل پذیرش بی قید و شرط است. متأسّفانه برخی از والدین امروزی، بیشتر از این که به فکر پرورش استعدادهای فرزندان خویش باشند، در تلاش اند تا فرزندان را آن گونه که خودشان می خواهند تربیت کنند. در واقع فرزندان گرفتار والدینی هستند که در حال حل کردن کشمکش های شخصی خود با استفاده از فرزندانشان هستند. واضح تر اینکه پدری که نگران است یا نگرانی های خود را از جامعه می بیند به خانواده و فرزندان خویش انتقال می دهد و حال پسر 16 ساله اش که تمایل دارد از منزل خارج شود، به جای احترام به نیاز تحولی فرزند، اقدام به ارائه نگرانی خویش به زبانی بازدارنده می نماید و  هر دو طرف دچار ناراحتی می شوند. از طرفی نگرانی خویش را بد عنوان می کند، از طرفی دیگر فرزند را از خود می رنجاند.همچنین خود را به فرزندش بد معرفی می کند و فرزند ناکام شده و عصبانی می شود.

از اصول مهم در فرزند پروری پذیرش بی قید و شرط است. در زمان ملاقات با خیلی از مراجعین، زمانی که فقط پذیرش بی قید و شرط را عنوان می کنیم، با برافروختگی والدین روبرو می شویم که: «ای داد! آقای مشاور! شما می خواهی ما بچمون رو ول کنیم؟! شما خودت بچّه نداری نمی فهمی!! شما مادر نیستی، درک نمی کنی...» در ادامه توضیح والدین متقاعد می شوند که:

هر انسانی خارج از هر فرهنگ، مذهبی، قومیت و ملّیتی، در هر سنّی، یک نیازهای روانی دارد که برای رسیدن و ارضای آن تلاش می کند.یکی از مهم ترین نیازهای آدمی آزادی در حقّ انتخاب است. واژۀ آزادی، هیچ صنمی با بی قید و بندی ندارد. روان شناسان معتقدند،محدودیت در مقابل آزادی همیشه باید باشد، امّا به صورت واقع بینانه،به این صدق که«پسرم تو می توانی عصر را بیرون باشی،اما بیشتر از ساعت فلان نمان» یا چقدر خوب است که مدل موهایت را اینگونه اصلاح کرده ای...

پذیرش بی قید و شرط در فرزند پروری، به معنای احترام به آزادی انتخاب فرزندان است. گاهی این مهارت در همسرداری هم کاربرد دارد. برای دریافت توضیحات بیشتر بهتر است از مشاورین و روان شناسان کمک حرفه ای دریافت کنید، زیرا در این مجال آموزه های این تکنیک مفید و مؤثر، جای نمی گیرد.

لیک از هر آنچه مهم تر، برخی از تکنیک ها را چه به صورت مورد استفاده با همسر چه با فرزند ،به صورت تیتر در زیر اشاره می کنیم:

*در حدّ توان خویش در برای موقعیّت هایی که باب طبعتان نیست،خویشتنداری کنید.

*تلاش کنید مهارت همدلی را در ارتباط با همسر و فرزندتان بیاموزید.

*قبل از اینکه موضوعی از فرزندتان یا همسرتان را رد کنید، در ابتدا خوب گوش دهید، نظر وی را تأیید کنید، سپس در شواهد خویش برای ردّ نظر اقدام کنید.

*همه چیز موقّتی است، آرایش صورت دختر شما، اصلاح موهای پسرتان، تأخیر در ورود به منزل همسرتان، طبخ غذای نامبطوع، همگی موقتی هستند و گذرا، اوّل نگرانی خودتان را پیدا کنید، سپس به تغییر طرف مقابل تلاش کنید.

...........................................................................................................................................................................

 هفت روش ابراز علاقه به فرزندان

فرزندان ما مهم ترين ارثيه در جهان هستند و عشق ما نسبت به کودکانمان با اهميت ترين ارثيه ما براي آن ها محسوب مي شود. اين هفت روش به فرزندان ما کمک مي کند تا زندگي آينده خود را محکم تر بنا کنند.

1: زماني را با کودکان خود بگذرانيد.

زمان بهترين هديه اي است که مي توانيم به کودکان خود تقديم کنيم. اين باهم بودن باعث مي شود احساسات، فعاليت ها و اعتقادات را با يکديگر مبادله کنيم. با اين کار فرزندانمان ارتباط برقرار کردن و گفت و گو با ديگران را مي آموزند و به طور حتم از لحاظ ارتباطات اجتماعي پيشرفت مي کنند. به کودکان خود کمک کنيد تا روش هاي جديدي خلق کرده و آن ها را در کنار خود تجربه کنند و لذت ببرند.

2: الگويي براي فرزندان خود باشيد.

 فرزندان ما در زندگي احتياج به الگويي دارند تا آن را سرمشق خود قرار دهند.ارزش هاي وجودي را به طور عملي به فرزندان خود آموزش دهيد. اشتباه هاي خود را قبول کرده و عذرخواهي کنيد. رفتار ما بيش از گفتارمان فرزندان را تحت تاثير قرار مي دهد،زیرا ما را قهرمان دنياي خودشان می دانند.

 3: به حرف هاي فرزندان خود گوش دهيد.

پيغام هاي کودکان هديه اي با ارزش هستند. زماني که مشتاقانه به حرف هاي آن ها گوش مي دهيم اعتماد به نفس کودکان خود را تقويت مي کنيم. هنگامي که با کودکان خود هستيد هم سطح آنها باشيد و با تمام وجود به آن ها گوش دهيد. احساسات و حالات زيباي آن ها از طريق چشم هايتان بيان مي شود اگر ما به حرف هاي آن ها دقت کنيم کودکانمان نيز به سخنان ما عميقا و با تمام وجود گوش مي دهند.

4: شيوه تربيتي مناسبي براي کودکان خود در نظر بگيريد.

 فرزندان ما بايد بياموزند که در مقابل کارها و انتخاب هايشان پاسخگو باشند.آن ها بايد بدانند که با کارهاي آزار دهنده آن ها مخالفت مي شود اما والدين هميشه به آن ها عشق مي ورزند.

5: کودکان خود را تشويق کنيد.

کلمه هاي اميد بخش و تشويق آميز اعتماد به نفس را به کودکان هديه مي دهد. موفقيت ها و استعداد هاي کودکان خود را به زبان بياوريد. زماني که فرزندانتان کار مهمي انجام مي دهند حتما به آنها بگوييد که موفق بوده ايد.کودکان ما احتياج دارند بدانند که اميدها  و آرزوهاي آن ها را درک مي کنيم و به طور حتم حامي آن ها هستيم.فرزندانتان را تشويق کنيد تا از لحاظ روحي و معنوي رشد کنند تا زندگي متعادلي داشته باشند.

6: تجربه هاي خود را با کودکانتان تقسيم کنيد.

هر کدام از ما داستان هاي ارزشمندي براي گفتن داريم. و اين داستان ها مشخص مي کنند که عکس العمل ما در مقابل اين حوادث زندگي کنوني،شخصیت ما را به وجود آورده است. با تجارب خود مي توانيم کودکانمان را راهنمايي کنيم.شايد روزي فرزندان شما نيز با بعضي از شرايطي که براي شما پيش آمده روبرو شوند و به طور حتم از تجارب شما بهره مي گيرند و از اشتباهات دوري مي کنند. بهتر است اتفاقات و به طور کلي تجارب خود را در يک دفتر يادداشت بنويسيم و آن را به کودکان خود هديه دهيم.

7: به فرزندان خود بي قيد و شرط عشق بورزيد.

عشق هديه بي چون و جراست. به کودکان خود نشان دهيد که آن ها را در هر شرايطي دوست داريد و حمايتشان مي کنيد. در اين صورت آن ها هنگام سختي ها و مشکلات با آرامش و احساس امنيت به شما پناه مي آورند. فرزندان شما براي تصميم گيري و تجربه موارد جديد نياز دارند که آزاد باشند. آن ها بايد بياموزند که در زندگي مسئوليت پذير و مقاوم باشند. آن ها اجازه دارند شکست بخورند و يا پيروز شوند بدون اينکه قضاوتي درمورد آن ها صورت گيرد. اگر همه نيازها_اميدها و انتظارات فرزندان خود را در يک کلمه خلاصه کنيم،آن کلمه«عشق»است.

..............................................................................................................................................................................

ايجاد هيجان مثبت در زندگي

باورهاي انسان در طول زندگي براساس تجربه و بلوغ او تغيير مي کند. براي ايجاد هيجان مثبت بايد باورهاي روزانه خود را تغيير دهيم هرچند تغيير سخت است و در صورت شکست،افراد دست از تلاش برمي دارند و کار را ادامه نمي دهند.

افراد بدبين راه ورود حل مسأله را بر ذهن خود مي بندند و احساسات ناخوشايند را بازتوليد مي کنند. گاهي چالش ها و دغدغه هاي افراد به دلايل محيطي است و گاهي نيز علت فردي دارد. نکته حائز اهميت، تغيير افکار است که مي تواند ما را به آرامش ذهني برساند. بر اين اساس لازم است رويدادهاي زندگي را قابل کنترل بدانيم تا توان مقابله با آنها را داشته باشيم و اين نياز به تفکر صحيح و اصولي دارد. اگر به اين نتيجه برسيم که وقايع زندگي را نمي توان کنترل کرد،آن وقت به نوعي درماندگي مي رسيم.

افرادي که تفکر مثبت دارند،احساس خوشايندي را تجربه مي کنند و اين موضوع ذهن را براي تفکر منطقي بازمي گذارد،از سويي ديگر افراد بدبين راه ورود حل مسأله را بر ذهن خود مي بندند و احساسات ناخوشايند را بازتوليد مي کنند.

 امام علي (ع) مي فرمايند:«مراقب افکارت باش که کلامت مي شود و مراقب کلامت باش که رفتارت مي شود، مراقب عادتت باش که شخصيتت مي شود و مراقب شخصيتت باش که سرنوشتت مي شود.» با اين تفاسير مسلم است که نوع تصميمات و تفکرات ما تعيين کننده اين است که آيا زندگي خوشايندي خواهيم داشت يا خير.

براي ايجاد هيجان مثبت بايد باورهاي روزانه خود را تغيير دهيم. مثلا افراد برحسب عادت بعد از رسيدن به خانه تلويزيون را روشن مي کنند يا سراغ يخچال مي روند درحالي که مي توان دوش گرفت، لباس پوشيد و براي پياده روي از خانه خارج شد.اگر بخواهيم اين کار تداوم داشته باشد بايد اين روند را براي مدتي ادامه دهيم.

متأسفانه برخي به کلام توجه نمي کنند درحالي که کلام مي تواند به افراد انرژي دهد، بايد مراقب گفت وگوي دروني با خود و بيروني با ديگران باشيم،زيرا جملات نااميد کننده تأثير ناخوشايندي بر ذهن فرد مي گذارد.بيان اين جمله که«من امروز را با توکل و اعتماد به نفس آغاز مي کنم.»هيجان مثبت زيادي به فرد مي دهد.

 نکته مهمي که افراد بايد به آن توجه کنند،زندگي در زمان حال است،بايد از گذشته درس بگيريم و با اميد به آينده اما در زمان حال زندگي کنيم،برخي افراد در شکست ها و حتي موفقيت هاي گذشته تثبيت مي شوند.

برقراري ارتباط ملزوماتي دارد که يادگيري مهارت هاي آن لازم به نظر مي رسد،يکي از اين مهارت ها گشاده رويي است،بايد با ديگران طوري رفتار کنيم که نشان دهيم آنها افراد مهمي هستند،البته اين به معناي توقع نابجا نيست بنابراين افراد نبايد انتظار داشته باشند که فقط ديگران آنها را درک کنند،چرا که ارتباط مقوله اي دوسويه است و تبادل انرژي نيز بايد دوطرفه باشد.

حل چالش دو مرحله دارد که مرحله اول آن آمادگي براي رويارويي با چالش است، اين کار را مي توان ابتدا به صورت ذهني انجام داد،مرحله دوم درس گرفتن از چالش ها است و درنهايت افراد بايد خود را مقابله کننده اي قوي در چالش ها ببينند تا بتوانند با آنها روبه رو شده و آنها را حل کنند.

..............................................................................................................................................................................

لزوم مراجعه زن و شوهرِ مُتعارض به زوج درمانگرِ متخصص ومتعهد

متاسفانه بعضی از خانواده‌ها بر این باورند که کمک گرفتن از افراد متخصص برای رفع مشکلاتشان، دلیلی است بر ناتوانی آنها. چون از دیرباز شنیده‌اند که خانواده خوب، خانواده‌ای است که مسائلش را خود حل و فصل کند.منشأ این تفکر هرچه باشد،هنوز در جامعه ما طرفدارانی دارد،ولی تجربه نشان داده است،خانواده ای که در پی برقراری روابط سالم و سازنده در میان اعضای خود است،به هنگام نیاز باید به افراد باتجربه و یا مراکز پشتیبان و مشاوره مراجعه کند.از این رو، در منابع اسلامی نیز به موضوع مشاوره خواستن از دیگران بسیار سفارش شده است.

رسول اکرم(ص) می‌فرماید :مشورت کردن با عاقل خیرخواه،برکت،رشد و توفیقی از جانب خداوند عزوجل است».

همانطور که در ابتدا اشاره شد، بسیاری از زوجین در مواقع بحرانی و یا حتی ناراحتی های کوچک،نیاز به تنش زدایی از راهِ«برون ریزی کلامی»دارند.مقصود از برون ریزی کلامی همان مفهومی است که در ادبیات عامه تحت عنوان «درد دل کردن»،«عقده دل واکردن» و «سبک شدن» از آن یاد می‌شود. همه انسان‌ها به نقش سخن گفتن با فردی همدل و همزبان، برای تخلیه تنش‌های درونی، پی برده اند. کسی که گوش شنوا برای حرف های در دل مانده ی ما باشد و تنش های درونی ما را تخلیه کند. تا اینجای موضوع، جای هیچگونه مسئله و نگرانی ای نیست. نگرانی از آنجا آغاز می شود که این درد و دل کردن، به خارج از حیطه زوجیت کشیده شده و اصطلاحاً «مثلث سازی» اتفاق می افتد. درد و دل کردن با پدر و مادر برعلیه همسر، درد و دل کردن با دوست و آشنا علیه همسر، درد و دل کردن با همسایه و خواهر و برادر علیه همسر، و از همه بدتر درد و دل کردن در فضای مجازی با افراد غریبه ی همجنس و حتی فاجعه آمیز، درد و دل کردن در فضای مجازی با افراد غریبه ی غیرهمجنس!!متاسفانه بسیاری از زنان و مردان صرفاً با بیان مشکلات خویش،حتی بدون دریافت هیچگونه راهنمایی در این فضا، احساس راحتی و آرامش می کنند. و این موضوع باعث می گردد ارتباط نزدیک تری بین فرد و کسی که وی را درک کرده بوجود آید و رفته رفته احساسات سرد عاطفی میان ایشان و همسرش رقم بخورد؛ تا جایی که حتی به قبول شکست در زندگی و طلاق فکر خواهندکرد.

در اینجا بیان چند نکته، ضروری به نظر می رسد: فرآیند اختلاف در جامعه کنونی ما نسبت به گذشته دارای چند تفاوت است، اول آن که زوجین در تصمیم به جدایی تنهاترند، بدین معنا که این فرآیند، بیشتر توسط زوجین طی می‌شود و حاصل رأی جمعی و خِرَد تخصصی نیست و صرفاً از طریق احساسات سرکوب شده ی متقابل،رقم می خورد.

 دوم آن که بیشتر از گذشته، بدلیل عدم مشاوره با افراد دلسوز و متخصص، گرفتار سردرگمی در اتخاذ یک تصمیم مناسب اند و ناپخته تر عمل می کنند. سوم آن که فرآیند اختلاف تا طلاق بیش از گذشته، شکل حقوقی به خود گرفته و از مکانیزمهای سازش کارانه کمتری برخوردار است؛ بدین معنا که با بالاگرفتن اختلافات، اولین راهی که به ذهن خطور می‌کند،طرح شکایت از طرق قانونی است تا مراجعه به اهل حل و عقد و مشاوره. و نکته آخر آنکه مشاورین ناپخته، غیرمتخصص و غیرمتعهدی که سرِ راهِ زوجینِ خسته و ناامید قرار می گیرند و آنها را به راحتی به مرز جدایی «هدایت» می کنند و آنها را در تنهایی بیشتر خود رها می سازند. مشاورینی که بدون داشتن هیچگونه مجوزی و بدون درنظر گرفتن اخلاق حرفه ای دست به رواندرمانی و زوج درمانی می زنند و آسیب های روانیِ جدی ای به پیکره ی وجودی خانواده می زنند. پس بایستی مراقب باشیم تا احساس و هیجانمان را، تفکرو بینشمان را، رفتار و کنشمان را فقط به مشاورین متخصص و متعهد بسپاریم.

........................................................................................................................................................................

چگونه با حسادت کودکان مواجه شویم؟

حسادت یکی از شایع ترین واکنش هایی است که اغلب در کودکان و نوجوانان مشاهده می شود که دلایل گوناگونی  نیز دارد.

حسادت از میل کودک به تنها محبوب یعنی پدر و مادر سرچشمه می گیرد، این میل به قدری در کودک می جوشد که هیچ رقیبی را تحمل نمی کند، وقتی کودک دیگری به دنیا می آید به آن به رقابت می پردازد تا عشق و علاقه انحصاری پدر و مادر را از دست ندهد.

تمامی کودکان درصدی از حسادت را نسبت به خواهر و برادر یا کودکان دیگر تجربه می کند .

حسادت بعنوان یک هیجان یا احساس طبیعی در کودکان وجود دارد و در واکنش های رفتاری کودکان مشهود است که بر روی روابط اجتماعی و خلق کودک اثرگذار است.

کودکان قبل از ورود به مدرسه حسادت خود را نسبت به کودک کوچکتر از خود به صورت کتک زدن او نشان می دهند.

گاهی حضور او را در خانه نادیده می گیرند و وجود او را انکار می کنند و یا گاهی اوقات حسادت خود را بصورت تغییر رفتار خود نشان می دهند.

مثلاً رختخواب خود را تر می کنند و یا به مکیدن شصت خود مبادرت می ورزد و گاهی اوقات از خوردن غذا خودداری می کند و یا از برخورد با اشیاء ترس نشان می دهند.

هدف بچه ها از اجرای این گونه اعمال، جلب توجه والدین و منحصر نمودن علاقه و محبت او نسبت به خویشتن است.

در حقیقت آنها از این وسیله دفاعی برای برخورد با موقعیت نامطلوب استفاده می کنند.

حسادت در میان بچه ها در 3 تا 4 سال اول زندگی بیش از سایر اوقات است،بچه های باهوش تر بیشتر از بچه های کم هوش حسادت می ورزند، بچه های اول معمولاً بیشتر از بچه های دیگر حسادت می ورزند،زیرا آنها مدتها گل سرسبد خانواده محسوب می شوند و علاقه و محبت افراد خانواده متوجه آنها بوده است.

یکی از عوامل موثر در پیدایش حسادت در سنین بالاتر عدم اتخاذ یک روش در تنبیه و تشویق بچه ها است. اگر ذهنیت بچه های بزرگتر برای تولد نوزاد آماده شود،کمتر نسبت به نوزاد حسادت می ورزند.

حسادت بچه ها در انتقاد از کارکردهای یکدیگر در جرو بحث،مزاحمت،مسخره کردن،آزار رسانیدن و تحریک افراد به ضد یکدیگر ظاهر می شود و در بسیاری از موارد بچه ها حسادت خود را به صورت طعنه زدن،بی اعتنایی،خیال بافی، دروغ و تقلب ظاهر می سازند.

محیط خانواده و مدرسه نباید رقابت و هم چشمی را تشویق کند،زیرا رقابت باعث پیدایش حسادت می شود.

راهکارهای پیشگیری و درمان حسادت:

1-ذهن کودک را نسبت به تولد یک نوزاد جدید آماده کنید، به گونه ای که احساس کند خواهر یا برادری که تازه متولد شده به منزله نوعی هدیه،همبازی و رفیق است نه رقیب او.

2- با کودکان خود ساده ،آرام و  رک  صحبت کنید.

3-به احساس کودک خود توجه کنید،هرگز او را مقایسه نکنید و با او به همدلی بپردازید.

4- با کودکان در ارتباط با انگیزه و علاقه شان حرف بزنید.

5-به کودکان خود یاد بدهید که در زندگی برای به دست آوردن خیلی چیزها،صبر پیشه کنند.

6-قدرت تقدیر و تشکر و قدردانی را تقویت کنید،آنها را شکرگذار بار بیاورید.

7-تحت هر شرایطی او را دوست داشته باشید و به زبان بیاورید و او را سرزنش و مقایسه نکنید.

8-به هیجانات کودکان آگاهی داشته باشید،کیفیت محبت برای کودکان مهم است،لازم است شرایط بروز هیجانات را در کودکان فراهم کنید و اجازه بدهید خود،با آنها روبرو شوند.

9- شرکت دادن کودکان در بحث و مناظره در خانواده و ایجاد روحیه همکاری.

...............................................................................................................................................................................

حل اختلافات زناشويي بدون باخت

مي توانيم اختلافات را به صورت آشکارا و صادقانه حل کنيم؛که هر دو طرف بتوانند به نيازهاي خودشان برسند و هيچ کس مجبور نباشد ببازد.

براي اين که در حل اختلاف هر دو طرف برنده باشند راهکارهاي زير مي تواند به ما کمک کند.

*هيچ کدام در يافتن راه حلي براي اختلاف از قدرتشان استفاده نکنند.

* لازم است براي تأثير گزاري بر همسرتان و ترغيب او به حل اختلاف بدون باخت، شما با پيام هاي«من بازدارنده»پيش قدم شويد.

مثال: " من ميل دارم ببينم آيا راه حل ديگري براي حل اين مسئله هست؟ مثلا ممکنه ما با هم بنشينيم و راه حلي پيدا کنيم که هر دو دوست داشته باشيم؟" يا "من اين قدر براي رابطه مان ارزش قائلم که جداً مي خواهم راه هاي جديدي را براي حل مسئله مان امتحان کنم.دوست دارم تو را هم در جريان اين روش ها بگذارم."

*زماني را انتخاب کنيد که کاملا آزاد باشيد.

* حتما راه حل هاي پيشنهادي براي مسئله را يادداشت کنيد.

شش مرحله براي حل اختلاف بدون باخت وجود دارد:

قدم اول: حساس ترين مرحله، روشن کردن مسئله است.

درک روشن نيازهاي يکديگر براي حرکت به سوي راه حلي که ارضا کننده آن نيازها باشد،اساسي است. در اولين قدم توجه شما به نيازها است و هنوز نوبت راه حل ها نيست.

نيازهايي مثل: وقت آزاد بيشتر و يا آرزوي داشتن تفريح و ....

قدم دوم: به وجود آوردن راه حل هاي ممکن.

مرحله اي که هر دوي شما مي گوييد:" بيا عقل هايمان را روي هم بگذاريم و يک راه حل سازنده پيدا کنيم."

براي اين که از اين مرحله بيشترين استفاده را ببريد، بهترين کار اين است که :

* هر دوي شما اين کار را به صورت يک تجربه خلاقانه حقيقي ببينيد و آزادانه عقايد و نظرات خود را در مورد حل مسئله بيان کنيد.

* همين طور از قضاوت يا انتقاد از راه حل هاي یکدیگر بپرهيزيد.

*سعي کنيد فهرستي از تمام راه حل هاي ممکن تهيه کنيد.

*اگر روال کار سست شد،مسئله را به صورت نيازها بيان کنيد.گاهي اوقات اين کار دوباره چرخ ها را به گردش مي اندازد.

قدم سوم: ارزش يابي راه حل ها

راه حل هايي را که طبق توافق دو طرف کارايي لازم را ندارند،حذف کنيد. بعضي اوقات در زمان ارزش يابي راه حل ها، يک راه حل کاملا تازه به نظر مي رسد که از ديگر راه حل ها بهتر است.

قدم چهارم: تصميم گيري روي يک راه حل قابل قبول براي هر دو طرف

اگر دو طرف راه حلي را آزادانه انتخاب نکنند ممکن است بعدا به آن عمل هم نشود. وقتي ظاهرا به يک نتيجه قابل قبول براي هر دو طرف نزديک شديد، آن را بيان کنيد تا مطمئن شويد هر دو طرف فهميده اند تا سوء تفاهمي پيش نيايد.

قدم پنجم: عمل بر اساس راه حل

راه حل يک چيز است و عمل به آن چيز ديگري.مشخص کنيد چه کسي بايد تا چه وقت چه کاري را انجام دهد.

سازنده تر آن است که قبول کنيم ديگري به تصميم عمل مي کند،بنابراين هرگز سوال" اگر عمل نشد چه..؟" را مطرح نکنيد.

در بيشتر موارد لازمه ارتباط متقابل،اعتماد متقابل و عملکرد موثر به آن است.سرزنش و غر زدن بيشتر باعث وابستگي و رنجش مي شود تا به عهده گرفتن مسئوليت شخصي.

 اگر با گذشت زمان ، طرف ديگر به سهم خود از تصميم گرفته شده عمل نکند لازم است بگوييد مثلا" من جداً نااميد و ناراحتم چون ما در مورد اختلافمان توافق کرديم و تو به توافق خودت عمل نکردي" آن وقت شخص ديگر متوجه مي شود که شما از او انتظار داشتتيد مسئول باشد.

قدم ششم: کنترل نتيجه راه حل

حالا زمان آن فرا رسيده که تأثير بخشي راه حل خود را با اين سوال مورد ارزش يابي قرار دهيد: آيا در حقيقت اين راه حل به نيازهاي هر دو ما پاسخ مي دهد؟ ممکن است هميشه مطلوب ترين نتيجه به وجود نيايد و ممکن است با رسيدن به يک هدف، هدف ديگري که از اولي مهم تر بوده به خطر بيفتد. اگر چنين اتفاقي افتاد، اطمينان داشته باشيد که درِ گفتگوي دوباره را هميشه باز نگه خواهيد داشت.

...............................................................................................................................................................................

در ستایش امیدواری

امید نگرش و احساس ما را درباره امکان پذیری یا عدم امکان پذیری یک موضوع نشان می‌دهد هر چقدر یک موضوع را ممکن تر بدانیم امیدواری ما بالاتر می رود.

شادمانی و خوشبینی می‌توانند به عنوان نتیجه امیدواری در نظر گرفته شوند، لذا در صورتی که فردی نسبت به موضوع یا موضوعاتی نگرش امیدوارانه دارد اما شادی،نشاط و مثبت اندیشی در خود احساس نمی کند و بالعکس درگیر تنش و آشفتگی فکری است،می تواند حاکی از توزیع نادرست امید در فرد باشد.

امید حس ژرف تری از خوشحالی و خوشبینی است،امید به ما انرژی لازم جهت گذراندن زندگی و تاب آوری در سختی ها را می دهد.در واقع امید نیرویی است که حتی وقتی خسته ایم و با موانع زیادی روبرو هستیم ما را به جلو می‌راند.

داشتن امید در زندگی به نوعی با داشتن معنا در زندگی پیوند زیادی دارد.دلیلی که صبح ها شما برای آن از رختخواب خارج می‌شوید،همان معنای زندگی شماست.اگر هر روز برای کسب پول از خواب بیدار می‌شوید، این را بدانید که فقط خود را به یک مقوله محدود کرده‌اید و در صورتی که به علت یک بحران یا شرایط خاصی،وضعیت مالی و شغلی خود را از دست بدهید،معنای زندگی شما از دست رفته و شما دچار پوچی می شوید.اما اگر فردی معنای زندگی خود را در کمک کردن به دیگران،کار خیر برای آنها و پخش محبت و دوست داشتن بیابد، به این راحتی این موارد را از دست نمی دهد و معنای زندگی اش دچار تزلزل نمی شود.

راه های افزایش امیدواری

لازم است در ابتدای امر و قبل از توصیه های افزایش امید این نکته را بیان کنیم که در صورتی که فرد به شناخت خویش نرسیده باشد،دچار آشفتگی های درونی زیاد و دارای باورهای منفی متعددی باشد،لازم است این موارد را اصلاح کند و در نظر داشته باشد و سپس به سراغ راه های افزایش امید در زندگی برود، زیرا در صورتی که فرد پیش زمینه منفی باورها را داشته باشد،توصیه به امیدواری،یافتن معنا در زندگی و خوشبینی کاری عبث و بیهوده است.

۱.تعیین اهداف متناسب با شرایط فرد:

یافتن هدف از سمت فرد و حرکت به سوی آن در صورتی که متناسب با علایق،استعدادها و شرایط فرد باشد می تواند باعث امیدواری در فرد شود.

 2. روح و قلب خود را از شکر گذاری و قدردانی پر کنید:

ذهن شما چیزی را درو می کند که خودتان در آن کاشته اید،اگر شکرگزار داشته های خودتان باشید و حسرت نداشته های خود را نخورید،امید دوباره در شما زنده میشود.

 ممکن است بعضی از افراد به علت پیش زمینه های منفی فکری که پیشتر ذکر شد احساس کنند چیزی برای شکرگزاری در زندگی ندارند،توصیه من به شما این است که فهرستی از داشته های خودتان تهیه کنید:(مثلاً همین که وجود دارید،می توانید بخوانید،افرادی هستند که شما را دوست دارند و...) دلایلی قدرتمند برای قدردانی از خالق تان،از خودتان وطرف های مقابلتان هستند.

3. در صورتی که بی طرفانه و بدون سوگیری به اتفاقات زندگی نگاه کنید،می‌توانید باعث افزایش امیدواری در خود شوید:

 مثلاً این نگرش سیاه که همه اتفاقات بد و زشت برای من می‌افتد،آسیب زننده و همراه با سوگیری می‌باشد و به جای آن می توانید در نظر داشته باشید که ممکن است برای هر فردی این حوادث اتفاق بیفتد و من  نیز از این قاعده مستثنی نیستم.

4.کمک گرفتن از خدمات روانشناسی و مشاوره ای:

به طور کلی مشورت گرفتن در همه امور برای کنار آمدن با سختی های زندگی و پیدا کردن راه حل های بهتر موثر است.

۵. دیگران را دوست داشته باشید و عشق و محبت را در بین خود،خانواده و دوستانتان به اشتراک بگذارید و از اینکه تایید طلب،بیش از حد احساسی،بچه‌گانه و فریب دهنده تصور شوید نهراسید.

۶. شخص امیدوار کسی است که دارای نشاط درونی است و از کوچکترین کار نیکی احساس رضایت دارد و می کوشد با قطره قطره انجام دادن کارهای کوچک،دریایی از امیدواری را در خود داشته باشد.

 ۷. انتظارات خود را از زندگی از خودتان،دنیا،همسر،فرزند،پدر و مادرمتعادل کنید و دارای معیارهای بالا و سخت‌گیرانه در ارتباطات خود نباشید.

زیرا اگر شما فردی باشید که دائم انتظار داشته باشد همسرش طبق خواسته‌های او عمل کند،نمی توانید ارتباط سالمی هم با خودتان و هم با همسرتان برقرار کنید و از این نظر دچار آسیب می شوید، و همواره این نکته را در نظر داشته باشید که تنها کسی که می توانیم آن را تغییر دهیم،فقط خودمان هستیم.

۸. معنای زندگی متناسبی را برای خود در نظر بگیرید،معنای زندگی که به افزایش امیدواری در شما بیانجامد.

۹. لیستی از نقاط قوت خودتان تهیه کنید و صفات تحسین برانگیز خود را در نظر داشته باشید و آنها را افزایش دهید.

 ۱۰. در فعالیت هایی که به شما حس نشاط،خودباوری و عزت نفس می دهند شرکت کنید،مثلاً شرکت در ورزش های گروهی یا یاد گرفتن مهارت های جدیدی که به آن ها علاقه دارید.

۱۱.می توانید با گروهی از افراد که همگی یک هدف مشترک مثبت دارند،همراه شوید مانند انجمن های خیریه.

۱۲.  مواقعی که احساس ناامیدی دارید در یک «دفترچه افکار و احساسات»آنها را ثبت کنید،که هم علت به وجود آمدن ناامیدی را متوجه شوید و هم استرس شما کاهش یابد.

 ۱۳. مراقب خودتان باشید،نسبت به خودتان با شفقت و مهربانی رفتار کنید،خودتان را دوست داشته باشید،برای خودتان ارزش قائل شوید و با افکار منفی که سودی به حالتان ندارد،فرصت زندگی را برای خودتان محدود نکنید،آرام باشید و آرامش را در خود تقویت کنید.

۱۴. به جای حذف و نادیده گرفتن افکار منفی آنها را به چالش بکشید و هنگامی که فکر منفی دارید از خودتان بپرسید چه اتفاقی افتاد که این فکر به وجود آمد؟ چه احساسی در من به وجود آورد؟ آیا سودی به حال من دارد و من را به اهدافم می رساند؟ و چگونه می توانم آن را حل کنم؟

 ۱۵. مهارت سازگاری با شرایط سخت،دشوار و استرس‌زا را در خود تقویت کنید و بدانید ما انسان هستیم و به ناگزیر با سختی‌های جهان مواجهیم،پس باید خود را برای مدیریت بهتر آماده کنیم و زره فولادی به تن کنیم  و در نظر گرفتن این نکته که همه افراد در جهان همراه با ما ممکن است مشکلاتی،داشته باشند به ما کمک می‌کند تا خود را در حیطه مشکلات خودمان تنها ندانیم و بدانیم که افراد دیگری هستند که با مشکلاتی مشابه مسائل ما دست به گریبان هستند.

هر بار که ناامید شد این پرسش سازنده را از خود بپرسید که ناامیدی چه سودی به حال من دارد و آیا شرایط من را بهبود می بخشد.....؟!!!!!!!!!

*نکته: درها برای کسانی گشوده می‌شوند که جسارت در زدن را داشته باشند.با امید،عشق،محبت و تلاش در بزنید،و در نظر داشته باشید که ناامیدی تیشه بی رحمی است به جان ریشه شعور و خوشبختی شما.

فاطمه خانعلی(کارشناسی ارشد روان شناسی بالینی)

...............................................................................................................................................................................

مردان مریخی زنان ونوسی (بهبود روابط زوجین)

 مردان مریخی زنان ونوسی تعبیری است که برای متفاوت بودن دنیای زنان و مردان به کار می رود. مردان در دنیای مردانه خود، "اغلب" سرگرم تجزیه و تحلیل،تفکر منطقی،درون نگری،بررسی سود و زیان و حرکت در مسیر خودشان می باشند.

و برعکس "اغلب" زنان با روابط احساسی با محتوای صمیمیت و نزدیکی،تفریح و سعی در ارتباط برقرار کردن با انسان ها، برونگرایی و ایجاد پیوند بیشتر شناخته می شوند.

اما نباید هر یک از ویژگی های بالا را تنها متعلق به یک جنس دانست، به این معنا که فقط مردان در بازار تفکر منطقی فروشنده خوبی هستند و زنان در این امر تبحر ندارند و برعکس نباید مردان را موجوداتی خشک و انعطاف ناپذیر که دچار خلاء احساسی هستند دانست.

هر کدام از ویژگی های بالا اگر در حد متعادلی توسط افراد به کار گرفته شوند،دنیای روابط موثر تر و سالم تری خواهیم داشت.

 هر کدام از دو جنس مرد و زن نیازهای متفاوتی دارند و با توجه به همین نیازهای خود رابطه برقرار می کنند و اگر هر یک از زوجین بتواند نیاز طرف مقابل را بشناسند،می تواند به شیوه‌ای مطلوبی با همسر خود ارتباط برقرار کند.

یکی از نیازهای مردان این است که همسرشان به آنها اطمینان و اعتماد داشته باشد و او را دارای قابلیت و توانایی بداند که هم از پس مدیریت امور مربوط به خود و هم امور مربوط به خانواده اش بر می آید.

همچنین مرد نیاز دارد که وقتی کاری را انجام می‌دهند همسر و فرزندانش از او تحسین و قدردانی داشته باشند و اگر کار مطلوبی را به سرانجام می‌رساند او را تشویق و تایید کنند.

زنان نیاز دارند که به آنها اهمیت داده شود، و همسرش نسبت به او درک و احترام داشته باشد و بابت کارهای خانه و زحماتی که برای زندگی،همسر و بچه ها متقبل می‌شود از او تشکر شود.

اگر زوجین در همان ابتدای روابطشان از نیازهای یکدیگر شناخت داشته باشند و حقوق یکدیگر را رعایت کنند می‌توانند زندگی مسالمت‌آمیز تری را تجربه کنند.

معمولاً زوجین در روابط خود دو اشتباه عمده را مکرراً انجام می دهند:

۱.تلاش مرد برای راه حل دادن و ختم مسئله زمانی که همسرش ناراحت است و فقط و فقط قصد صحبت دارد.که در این صورت وضعیت«آقای مشکل گشا» به خود گرفته و احساسات همسرش را بی بها می کند.

۲.زمانی که مرد دچار اشتباه می‌شود و زن سعی می کند به هر طریقی که شده«کمیسیون اصلاح خانواده» برقرار سازد و با پیشنهاد و انتقاد خواسته و ناخواسته رفتار مرد را عوض کند.

باید در نظر داشته باشیم که ما باید به طرف مقابلمان احساسات خود و تاثیری که رفتارش بر روی احساس و نگرش ما دارد،یادآور شویم.

*به عنوان مثال در صورت اشتباه اول از طرف مرد،خانم می‌تواند بگوید من فقط نیاز دارم شنیده بشوم، تا احساساتم تخلیه شود و زمانی که شروع به حل مسئله می کنی احساس نادیده گرفتن و کم اهمیت بودن می کنم.

 و در صورتی که اشتباه دوم از طرف خانم ها اتفاق افتد،مرد می تواند یادآوری کند که من کمی وقت می خواهم تا تنها باشم و خودم و رفتارم را بازنگری کنم.

 وقتی که مردی آشفته،نگران و سردرگم است به درون غار خود می خزد، و نیاز به سکوت و آرامش دارد تا از تنش دور شود و بتواند مسئله را حل کند و اگر نیاز باشد می تواند مسئله را با همسر خود در میان بگذارد اما وقتی خانمی در این وضعیت قرار دارد نیاز به شنیده شدن و صحبت راجع به احساساتش دارد.

بهتر است همسران ده ویروس کلامی را که موجب تخریب ارتباط می شود بشناسند:

1)نصیحت تکراری 2)تذکر مداوم  3)سرزنش کردن  4)مقایسه کردن              

 5)منت گذاشتن  6)زیاد جر و بحث کردن 7)برچسب زدن منفی  8)گله و شکایت مداوم 

9)متهم کردن 10)پیش‌بینی منفی(نفوس بد)

گاتمن در سال ۱۹۹۴ چهار اسب سرکش در رابطه زن و شوهر را معرفی کرد که اگر در حد زیادی در رابطه بین زوجین وجود داشته باشند باعث جدایی و طلاق آنها از یکدیگر می شود؛

 این چهار سوار افسارگسیخته عبارتند از:

 شکایت(انتقاد)زوجین از یکدیگر: بیان عدم توافق با یکدیگر همراه با خشم و انتقاد که به صورت قضاوتی و سرزنش آمیز است.

تحقیر: استفاده از گفتار توهین آمیز،نیش دار،طعنه آمیز،طرد کننده

حالت تدافعی: اجازه صحبت به یکدیگر را ندادن،مدام یکدیگر را متهم کردن و به نوعی حمله کردن به شخصیت و گفتار های فرد

دیوار سنگی: شنونده و گوینده یکدیگر را از لحاظ عاطفی،هیجانی و عقلانی کوته نظر،خصمانه،خونسرد،بی رحم،غیر همدل و بدون علاقه قضاوت می کنند.

نکته:*

دفعه بعد که از طرف مقابلتان کلافه شدید،به خودتان یادآوری کنید که مردها از سیاره مریخ و زنها از سیاره ونوس هستند،و بدانید که ما قرار است با هم تفاوت داشته باشیم و در کنار یکدیگر زیبا شویم و مکمل یکدیگر باشیم،و اگر به طرز صحیحی تفاوتها را بشناسیم،این شناخت و آگاهی ما را یاری می کند تا با همسرمان،و همه افراد متفاوت با خودمان، مهربان و بامحبت تر باشیم و لازم است این نکته را در نظر داشته باشیم که رفتارهای متفاوت افراد با خودمان را لجبازی تلقی نکنیم،زیرا این تفاوت آنها با ماست نه سرکشی و عصیان گری.

پایان پیام