- 11 آبان 1404
- کد خبر 22576
- پرینت
- کپی لینک کوتاه
متخصصان نظام تعلیم و تربیت معتقدند که در بحث آموزش و یادگیری پایدار، سه عنصر اساسی وجود دارد که در مجموع مثلتی را تشکیل می دهند. اضلاع این مثلث شامل آموزش قلب ها، دست ها ومغزهاست. در کشور ما یادگیری عمیق نیست، زیرا فقط آموزش مغزها محور یادگیری است و از دیگر عناصر غفلت شده است.همین غفلت کشور ما را از نظر رتبه آموزشی در جایگاه نامناسبی قرار داده است.در بهترین شرایط ما رتبه 51 جهانی را داریم.کشورهایی مانند سنگاپور و نیوزلند که در این ساحت چندان برای ما شناخته شده نیستند، راه صدساله را یک شبه پیموده اند. برای نمونه سنگاپور چند سال قبل در جهان رتبه اول را کسب کرد و برخی کشورها مانند آمریکا در صدد بررسی علت پیشرفت بر آمدند که پرداختن بدان از حوصله این نوشته خارج است. نیوزلند نیز در زمینه مدارس هوشمند شگفتی ساز است.واقعیت این است که سال هاست سکان کشتی آموزش و پرورش به ناخدایی توانمند سپرده نشده است و روسای جمهور کشور نیز، آموزش و پرورش را از هم از اسب به زیر انداخته اند و هم از اصل.ما نه تنها در امر تعلیم و تربیت توقف کرده ایم بلکه به قهقرا می رویم. ما در تواتمند سازی آموزش و پرورش درمانده ایم، زیرا معلمین در تراز نام ایران کم داریم.یکی از ستون های افزایش کیفی آموزش و پرورش حمایت از بنیه مالی مدرسه است.سرانه اختصاصی مدارس ایران حدود یک سی ام تا یک پنجاهم جهان است . به هر میزان که دراین دستگاه سرمایه گذاری کنیم در سال های بعد ارزش افزوده بالاتری دریافت خواهیم کرد. میزان سرانه یعنی اشاره به یکی از تاثیرگذارترین عامل کیفیت بخشی به خروجی نظام تعلیم و تربیت، چیزی که ما بهایی بدان نمی دهیم. چگونه است که تعدادزیادی از سازمان ها برای خود موسسات مالی دارند ولی آموزش و پرورش با بیش از 1200000هزار نفر نیروی انسانی و میلیون دانش آموز از این نهاد بی بهره است؟ در حالی که گردش مالی نهاد آموزش و پرورش به اندازه کافی می تواند سرمایه اولیه یک بانک آبرومند مهیا سازد و از این رهگذار، اگر مدیران لایق و دلسوزی در راس آن باشند، بخش مهمی از چالش های مالی مرتفع خواهد شد. شاید بسیاری ندانند که بانک فرهنگیان که می تواند بسیاری از مشکلات مالی و رفاهی آموزش و پرورش را مرتفع کند با دست های پنهان و آشکاری رنگ تحقق به خود نگرفته است و اگر اراده ای نیز باشد، مافیای ویژه خواری، تن به آن نخواهد داد.
در این مطلب به بررسی مشکلات آموزشی کشور ودر حد بضاعت به ارایه راه حل برای برون رفت از آن خواهیم پرداخت:
در این نوشتار، مشکلات را از سه منظر دسته بندی می کنیم:
این دستهبندی هم جنبه آموزشی دارد، هم مدیریتی و فرهنگی
۱. مشکلات زیرساختی و فیزیکی مدارس
مشکلات:
کمبود فضاهای آموزشی در برخی مناطق (بهویژه حاشیه شهرها)
فرسودگی ساختمانها و تجهیزات مدارس قدیمی
کمبود امکانات گرمایشی، سرمایشی و آزمایشگاهی
کمبود مدارس هوشمند و تجهیز به فناوری نوین
راهحلها:
تخصیص بودجه ویژه از سوی دولت و نهادهای استانی برای نوسازی مدارس
جذب سرمایه از خیرین مدرسهساز
استفاده از فناوریهای ارزان و کارآمد (پنلهای خورشیدی، کلاسهای هوشمند ساده)
توسعه فضاهای آموزشی در مناطق پرجمعیت حاشیهای
۲. مشکلات آموزشی و کیفیت تدریس
مشکلات:
روشهای سنتی تدریس و عدم بهروزرسانی معلمان
ضعف در آموزش مهارتهای زندگی و تفکر انتقادی و حل مساله
نبود برنامه منسجم برای استفاده از آموزش مجازی زو زیر ساخت های لازم
تمرکز بیش از حد بر محفوظات بهجای خلاقیت( حافظه محوری، کتاب محور)
راهحلها:
برگزاری کارگاههای ضمنخدمت و آموزش نوین معلمان
گنجاندن مهارتهای زندگی، کار گروهی و خلاقیت در برنامهها
استفاده ترکیبی از آموزش حضوری و مجازی (مدلهای ترکیبی)
تشویق معلمان نوآور و خلاق با امتیازات تشویقی
برگزاری اردوهای آموزشی برای معلمان و بازید از مدارس موفق کشور
ارتباط دادن معلمان با معلمین کشورهایی که در زمینه حرفه ای برتری های جهانی کسب کرده اند
اجازه دادن به معلمان برای تولید محتوای آموزشی با توجه موقعیت و تفاوت های فردی، بدور از محتوای اجباری و دستوری
۳. مشکلات معیشتی و انگیزشی معلمان
مشکلات:
پایین بودن حقوق و مزایا نسبت به هزینه زندگی
نبود امنیت شغلی در معلمان حقالتدریسی
کمبود انگیزه برای بهروزرسانی دانش و مهارت
راهحلها:
افزایش حقوق و مزایا با توجه به شرایط اقتصادی
ارائه بیمه های واقعی، وام، و طرحهای رفاهی برای معلمان
ایجاد نظام رتبهبندی واقعی با پاداشهای ملموس و کارانه
تقدیر رسانهای و اجتماعی از معلمان موفق
۴. مشکلات فرهنگی و خانوادگی
مشکلات:
بیتوجهی برخی خانوادهها به آموزش فرزندان
تضاد بین فرهنگ سنتی و الزامات آموزشی نوین
افت تحصیلی در اثر استفاده نادرست از فضای مجازی
راهحلها:
آموزش والدین در زمینه نقش خانواده در پیشرفت تحصیلی
جلسات مشاوره خانوادگی در مدارس
ترویج فرهنگ مطالعه و یادگیری در خانوادهها
برگزاری همایشهای آگاهیبخش درباره استفاده صحیح از فضای مجازی
۵. مشکلات روانی و تربیتی دانشآموزان
مشکلات:
اضطراب و استرس ناشی از فشار درسی و کنکور
کمبود مشاور و روانشناس در مدارس
مشکلات رفتاری ناشی از ناهنجاریهای اجتماعی
راهحلها:
حضور مشاور و روانشناس ثابت در هر مدرسه
حذف نگاه صرفاً نمرهمحور از نظام آموزشی
برنامههای فرهنگی، هنری و ورزشی برای تقویت روحیه دانشآموزان
۶. مشکلات مدیریتی و ساختاری
مشکلات:
تمرکز بیش از حد تصمیمگیری در دست مدیران ارشد وندادن فرصت به مدیران میانی و عملیاتی
تسلط بخش اداری بر بخش آموزشی
فقدان ارزیابی شفاف عملکرد مدیران
انتصاب مدیران براساس پیوندهای سیاسی نه تخصصی
راهحلها:
تفویض اختیار بیشتر به مدیران مدارس استان
ایجاد نظام ارزیابی و بازخورد شفاف برای مدیران
استفاده از دادهها و پژوهشهای بومی در تصمیمگیری های محلی
آموزش مدیران مدارس برای رهبری آموزشی نه صرفا اداره مدارس
پرداخت های مناسب به مدیران به منظور مانایی
۷. مشکلات مرتبط با آموزش عالی و مهارتآموزی
مشکلات:
فاصله زیاد بین آموزش مدرسهای و نیاز بازار کار
کمبود رشتههای مهارتی در هنرستانها
ضعف در هدایت تحصیلی واقعی دانشآموزان
راهحلها:
توسعه آموزشهای فنیوحرفهای متناسب با صنایع محلی
ارتباط میان مدارس و مراکز کارآفرینی
هدایت تحصیلی بر اساس استعداد، نه صرفاً معدل
حضور مشاوران مجرب در همه مقاطع تحصیلی



